مشاهده شکستگی یا لبپریدگی روی روکش ایمپلنتی که برای آن هزینه و زمان زیادی صرف کردهاید، میتواند بسیار نگرانکننده باشد. اما خبر خوب این است که در اکثر موارد، این مشکل قابل حل است و به معنای شکست کامل درمان ایمپلنت شما نیست. این راهنمای جامع به شما کمک میکند تا با دلایل این اتفاق آشنا شوید و بهترین راهکار برای ترمیم روکش ایمپلنت شکسته یا لبپر شده را پیدا کنید.
اولین قدم پس از مشاهده هرگونه آسیب به روکش، حفظ خونسردی و مراجعه به دندانپزشک متخصص است. تلاش برای نادیده گرفتن مشکل یا دستکاری آن میتواند منجر به آسیب بیشتر به ایمپلنت یا بافتهای اطراف شود. در این مقاله، به صورت قدم به قدم بررسی میکنیم که چرا این اتفاق میافتد، چه راهکارهایی برای آن وجود دارد و چه هزینههایی را باید پیشبینی کنید.
بله، در بسیاری از موارد آیا روکش ایمپلنت قابل تعمیر است پاسخ مثبت است، اما این موضوع به شدت و نوع آسیب بستگی دارد. اگر لبپریدگی جزئی و کوچک باشد، گاهی میتوان آن را در داخل دهان با استفاده از مواد کامپوزیتی مخصوص ترمیم کرد. اما در صورتی که شکستگی بزرگ باشد یا روکش کاملاً ترک خورده باشد، معمولاً بهترین و بادوامترین راهحل، ساخت و تعویض روکش ایمپلنت است.
تصمیمگیری بین ترمیم و تعویض به عهده دندانپزشک متخصص شماست. او با ارزیابی دقیق وضعیت روکش، محل شکستگی و جنس آن، بهترین گزینه را به شما پیشنهاد خواهد داد. هدف اصلی، بازگرداندن عملکرد صحیح و زیبایی روکش بدون به خطر انداختن سلامت پایه ایمپلنت (فیکسچر) است.
آگاهی از دلایل شکستگی به شما کمک میکند تا در آینده از بروز مجدد آن جلوگیری کنید. علت شکستن پروتز ایمپلنت میتواند یک یا ترکیبی از عوامل زیر باشد. شناسایی دلیل اصلی، کلید انتخاب بهترین روش درمانی است.
شایعترین دلیل شکستگی روکش، وارد شدن ضربه مستقیم به دندان است. این ضربه میتواند ناشی از حوادث ورزشی، زمین خوردن یا حتی جویدن ناگهانی یک جسم بسیار سخت مانند هسته میوه، یخ یا تهدیگ سفت باشد. روکشهای ایمپلنت، بهخصوص انواع سرامیکی، با وجود استحکام بالا، در برابر ضربات ناگهانی و شدید شکننده هستند.
فشار دادن یا ساییدن دندانها روی هم، به ویژه در هنگام خواب که به آن دندان قروچه یا براکسیسم میگویند، نیروی بسیار زیادی را به روکشها وارد میکند. این فشار مداوم و بیش از حد، میتواند به مرور زمان باعث ایجاد ترکهای ریز (میکروکرک) و در نهایت لبپریدگی یا شکستگی کامل روکش شود. اگر سابقه دندان قروچه دارید، حتماً باید از محافظ دندان شبانه (نایت گارد) استفاده کنید.
اگر پس از نصب روکش، بایت یا نحوه قرارگیری دندانهای شما روی هم به درستی تنظیم نشده باشد، فشار نامتوازنی به روکش ایمپلنت وارد میشود. این فشار نقطهای و متمرکز، یکی از دلایل اصلی شکستگیهای زودهنگام است. یک دندانپزشک ماهر باید در انتهای کار، با دقت اکلوژن شما را تنظیم کند تا نیروهای جویدن به طور یکنواخت در تمام سطوح دندانی پخش شوند.
استفاده از مواد بیکیفیت برای ساخت روکش یا عدم دقت کافی در لابراتوار دندانپزشکی، میتواند استحکام نهایی آن را به شدت کاهش دهد. اتصال ضعیف بین لایههای پرسلن و فریم زیرین (در روکشهای PFM) یا وجود حبابهای هوا در ساختار سرامیک، همگی نقاط ضعفی هستند که میتوانند منجر به شکستگی شوند. به همین دلیل انتخاب یک کلینیک معتبر که با لابراتوارهای حرفهای کار میکند، اهمیت زیادی دارد.
هیچ ترمیم دندانپزشکی مادامالعمر نیست. روکشهای ایمپلنت نیز پس از سالها استفاده و قرار گرفتن در معرض نیروهای جویدن، دچار فرسودگی طبیعی میشوند. به طور متوسط، عمر مفید یک روکش ایمپلنت بین ۱۰ تا ۱۵ سال تخمین زده میشود، هرچند با مراقبت صحیح میتوان این زمان را افزایش داد.
پس از مراجعه به دندانپزشک، او با توجه به میزان آسیب، یکی از روشهای زیر را برای تعمیر روکش ایمپلنت به شما پیشنهاد خواهد داد.
اگر لبپریدگی کوچک و در ناحیهای باشد که فشار جویدن زیادی روی آن نیست، دندانپزشک میتواند با استفاده از رزین کامپوزیت همرنگ دندان، آن را مستقیماً در دهان شما ترمیم کند. این روش سریع و کمهزینه است.
گاهی اوقات روکش کاملاً سالم است اما از روی پایه (اباتمنت) جدا شده است. این اتفاق معمولاً به دلیل ضعیف شدن چسب یا شل شدن پیچ نگهدارنده رخ میدهد. در این حالت، اگر روکش و پایه ایمپلنت آسیبی ندیده باشند، فرآیند چسباندن روکش ایمپلنت بسیار ساده است.
دندانپزشک ابتدا سطح داخلی روکش و اباتمنت را کاملاً تمیز کرده و سپس با استفاده از سمان یا چسب دندانپزشکی جدید و قوی، آن را مجدداً در جای خود محکم میکند. اگر روکش از نوع پیچشونده باشد، کافی است پیچ آن را دوباره سفت کند.
در موارد شکستگی بزرگ، ترکهای عمیق یا زمانی که ترمیم کامپوزیتی امکانپذیر یا پایدار نباشد، تنها راهحل مطمئن، تعویض روکش ایمپلنت است. این فرآیند شبیه به ساخت روکش اولیه شماست.
این روش اگرچه زمانبر و پرهزینهتر است، اما نتیجهای زیبا، مستحکم و بادوام را تضمین میکند.
هزینه ترمیم پریدگی روکش یا تعویض آن به عوامل متعددی بستگی دارد و نمیتوان یک قیمت ثابت برای آن تعیین کرد. این عوامل عبارتند از:
به طور کلی، برای اطلاع از هزینه دقیق، باید حتماً توسط دندانپزشک معاینه شوید تا او پس از ارزیابی شرایط، طرح درمان و برآورد هزینه مشخصی را به شما ارائه دهد.
بسیاری از کلینیکهای معتبر برای خدمات خود، از جمله روکش ایمپلنت، ضمانتنامه ارائه میدهند. گارانتی روکش ایمپلنت معمولاً شکستگیهای ناشی از مشکلات ساختاری یا خطای لابراتواری را پوشش میدهد.
با این حال، این گارانتی عموماً موارد زیر را شامل نمیشود:
قبل از شروع درمان، حتماً در مورد شرایط و مدت زمان گارانتی از کلینیک خود سوال کنید و جزئیات آن را به صورت مکتوب دریافت نمایید.
جلوگیری از شکستن روکش بسیار سادهتر و کمهزینهتر از ترمیم آن است. با رعایت نکات زیر میتوانید عمر روکش ایمپلنت خود را به حداکثر برسانید:
شکستن روکش ایمپلنت اگرچه اتفاق ناخوشایندی است، اما یک مشکل فاجعهبار نیست. مهمترین اقدام، مراجعه فوری به یک دندانپزشک متخصص و مجرب است تا علت اصلی مشکل شناسایی و بهترین راهکار درمانی انتخاب شود. بسته به شدت آسیب، گزینههایی از ترمیم جزئی و کمهزینه تا تعویض کامل روکش وجود دارد. به یاد داشته باشید که سرمایهگذاری روی یک روکش باکیفیت جدید و رفع عامل زمینهای (مانند تنظیم بایت یا استفاده از نایت گارد)، دوام و سلامت بلندمدت ایمپلنت شما را تضمین میکند و از تکرار این مشکل در آینده جلوگیری خواهد کرد.
۱. آیا میتوان روکش ایمپلنت را در خانه چسباند؟
خیر، به هیچ عنوان این کار را انجام ندهید. چسبهای عمومی سمی هستند و باعث آسیب به لثه و پایه ایمپلنت میشوند. علاوه بر این، قرارگیری دقیق روکش نیاز به مهارت دندانپزشک دارد. برای چسباندن روکش ایمپلنت حتماً به کلینیک مراجعه کنید.
۲. اگر پیچ داخل ایمپلنت بشکند، آیا قابل تعویض است؟
بله، در اکثر موارد اگر پیچ اباتمنت (پیچی که روکش را به پایه متصل میکند) بشکند، دندانپزشک متخصص میتواند با ابزارهای مخصوص، قطعه شکسته را خارج کرده و آن را با یک پیچ جدید جایگزین کند. این کار نیاز به مهارت و ابزار دقیق دارد.
۳. آیا بعد از تعویض روکش، نیاز به دوره بهبودی خاصی است؟
معمولاً خیر. از آنجایی که در فرآیند تعویض روکش، جراحی روی لثه یا استخوان انجام نمیشود، هیچ دوره نقاهتی وجود ندارد. ممکن است تا چند ساعت به دلیل استفاده از چسب، حساسیت جزئی داشته باشید که به سرعت برطرف میشود و میتوانید بلافاصله به فعالیتهای روزمره خود بازگردید.
۴. تفاوت هزینه روکش PFM و زیرکونیا چقدر است؟
معمولاً هزینه تعویض روکش زیرکونیا به دلیل فرآیند ساخت پیچیدهتر با تکنولوژی CAD/CAM و زیبایی و زیستسازگاری بالاتر، حدود ۱.۵ تا ۲ برابر بیشتر از روکشهای PFM (فلز-سرامیک) است. البته این تفاوت قیمت بسته به کلینیک و لابراتوار متغیر است.